Wędzidełko języka i górnej wargi

Budowa narządu artykulacyjnego jest jednym z najważniejszych czynników wpływających na mowę, wygląd zewnętrzny i funkcjonowanie organizmu. Nieprawidłowo zbudowane wędzidełko języka i górnej wargi, mimo że kojarzone jest z wiekiem niemowlęcym, przy późnej diagnozie może negatywnie wpłynąć na naszą umiejętność komunikacji i rozwój twarzy. Warto zatem dogłębnie poznać wadę i dowiedzieć się, co zrobić w przypadku jej wykrycia.

Czym jest wędzidełko języka i górnej wargi?

Są to fałdki błony śluzowej, które łączą ze sobą niewielką powierzchnię wewnątrz wargi z przedsionkiem jamy ustnej oraz języka z dnem jamy ustnej.

Przyczyna wady nie jest do końca poznana, jednak pewnym sposobem na jej sprawdzenie jest wysunięcie języka i próba jego skierowania w stronę brody lub nosa. Linię łączenia można też łatwo dostrzec poprzez proste odsłonięcie górnej wargi. U osób młodszych nieprawidłowy przyczep wędzidełka języka może przeszkadzać w spożywaniu mleka matki, a z biegiem czasu mogą również pojawić się problemy z prawidłowym rozwojem mowy twarzoczaszki. Ważne by w przypadku wykrycia nieprawidłowości jak najszybciej podjąć odpowiednie kroki.

Rodzaje przyczepów

Budowa wędzidełka języka i górnej wargi może być zróżnicowana.

Przyczep wędzidełka wargi górnej dzielimy na przyczep:

• śluzówkowy,
• dziąsłowy,
• brodawkowy,
• penetrujący.

Przyczep śluzówkowy i dziąsłowy na poziomie od 4 do 6 mm powyżej

brodawki uznaje się za prawidłowy.

W przypadku wystąpienia rodzaju brodawkowego i penetrującego może pojawić się diastema, czyli nieprawidłowa pozycja zębów siecznych. Aby jej przeciwdziałać, konieczne może być połączenie leczenia chirurgicznego z leczeniem ortodontycznym lub zachowawczym. Nie jest to jednak zalecane wtedy, gdy obserwujemy zjawisko zwane „diastemą fizjologiczną”. Jest to etap w życiu dziecka, gdy nie są do końca wyrznięte kły w szczęce. Dlatego bardzo ważne jest indywidualne badanie każdego pacjenta.

Wskazania do plastyki

Wskazaniem do przeprowadzenia zabiegu jest zbielenie brodawki międzyzębowej, które następuje w trakcie pociągania górnej wargi w badaniu klinicznym, a także pozostawienie diastemy powyżej 2 mm pomimo wyrznięcia się kłów stałych w szczęce. Do innych wskazań zaliczamy też zbieranie się resztek żywności w szczelinie dziąsłowej, co może doprowadzić do rozwinięcia próchnicy oraz pojawienia się stanów zapalnych. Ważne są także zalecenia logopedy, który po wnikliwym badaniu sugeruje plastykę wędzidełek. W gabinecie stomatologicznym wykonuje się plastykę wędzidełek wargi górnej i języka, czyli frenuloplastykę – technikę, wykorzystującą różne metody cięcia.

Techniką chirurgiczną jest wycięcie wędzidełka za pomocą zarówno tradycyjnych narzędzi chirurgicznych, jak i nowoczesnych – elektrycznych lub laserowych. Oba zabiegi wykonywane są przez chirurga stomatologicznego, jednak ważna jest też pomoc neurologopedyczna.

Współpraca z neurologopedą

Ważne jest, by skonsultować najpierw problem ze specjalistą. Konieczna może być zatem wizyta u neurologopedy, który oceni gotowość do zabiegu chirurgicznego. Trzeba też pamiętać, że wędzidełka nie da się w żaden sposób rozciągnąć, dlatego ważne są również ćwiczenia usprawniające mobilność języka. Ich zadaniem jest rozwinięcie u dziecka prawidłowej artykulacji, lepsze wyczucie ruchów języka w jamie ustnej, a także oswojenie się z jego swobodą. Ponadto dzięki tym działaniom dziecko będzie umiało lepiej się porozumiewać, co skłoni je do częstszej komunikacji z rówieśnikami i dorosłymi.

Warunkiem jest jednak regularność przeprowadzanych ćwiczeń, dlatego zadbajmy o ich odpowiednią częstotliwość.