Leczenie ortodontyczne wad zgryzu przy pomocy stałego aparatu, choć zasadniczo nie należy do szczególnie uciążliwych dla organizmu, wiąże się jednak z pewnymi niedogodnościami, w tym również z koniecznością zmiany przyzwyczajeń żywieniowych. Odpowiednia dieta, podobnie jak dbałość o higienę jamy ustnej, to podstawowe i bardzo ważne elementy wspomagające terapię, dlatego nie da się ich po prostu pominąć. W tym zakresie należy więc bezwzględnie stosować się do zaleceń specjalisty – postępując zgodnie z wytycznymi łatwiej utrzymamy zęby i dziąsła w dobrej kondycji, a także przypadkowo nie uszkodzimy samego aparatu, który jest przecież delikatnym mechanizmem.

Jaką dietę stosować w pierwszych dniach po założeniu aparatu ortodontycznego?

Najtrudniejszy etap leczenia ortodontycznego dla Pacjenta to z reguły kilka pierwszych dni, kiedy zęby stają się wrażliwsze i musimy przyzwyczaić się do obecności ciała obcego w jamie ustnej. Jest to moment, w którym koniecznie należy zweryfikować jadłospis oraz zastosować płynną dietę, co pozwoli zminimalizować m.in. ewentualne dolegliwości bólowe. Lekkie kaszki, koktajle, jogurty czy zmiksowane zupy warzywne będą w tym okresie naszym największym sprzymierzeńcem. Dopiero po kilku lub kilkunastu dniach możliwe będzie rozszerzenie diety, jednak produkty, które się w niej znajdą, również należy dobierać rozważnie.

Na jakie właściwości produktów spożywczych powinny zwracać uwagę osoby ze stałym aparatem ortodontycznym?

Po pierwsze – twardość

Delikatne zamki i łuki aparatu mocowanego na stałe mogą ulec uszkodzeniu lub przemieszczeniu podczas gryzienia twardych owoców czy orzechów, dlatego zaleca się rezygnację ze spożywania tego typu produktów. Jeżeli jednak nie jesteśmy w stanie rozstać się z ulubionymi jabłkami czy gruszkami, zamiast wgryzać się w twarde owoce możemy pociąć je na mniejsze kawałki lub przygotować z nich mus.

Po drugie – właściwości barwiące

Zarówno niektóre produkty spożywcze, jak i napoje mogą wpływać na kolor uzębienia, a także trwale zabarwić lub odbarwić gumki. Do tej grupy należą nie tylko tak oczywiste pozycje, jak buraczki czy kawa, ale również kwaśne owoce i świeżo wyciskane soki, napoje izotoniczne, coca-cola, piwo, a nawet woda gazowana. Zawarte w nich kwasy wpływają na obniżenie pH, co skutkuje erozją szkliwa, dlatego po ich spożyciu zawsze warto przepłukać jamę ustną wodą, ewentualnie wodą z odrobiną sody oczyszczonej.

Po trzecie – konsystencja

Ciągnące się cukierki krówki czy kleisty karmel to przykłady produktów spożywczych, z których najlepiej całkowicie zrezygnować podczas leczenie ortodontycznego. Konsystencja tego typu słodyczy sprawia, że przywierają one do zębów i obklejają aparat, co skutkuje nie tylko nieestetycznym wyglądem, ale też zwiększa prawdopodobieństwo pojawienia się próchnicy. Ponadto ciągnąca konsystencja to zwiększone ryzyko odklejenia się pierścieni aparatu od zębów.

Na co jeszcze zwrócić uwagę?

Wybierając składniki diety warto również wyeliminować żywność zawierającą ziarna i małe pestki, a także przekąski i dania bogate w cukry proste.

Dlaczego?

Ponieważ jedzenie tego typu pokarmów może negatywnie odbić się zarówno na stanie aparatu, kondycji uzębienia, jak i zdrowiu dziąseł.

W przypadku żywności zawierającej ziarna i małe pestki największy problem sprawia ich dostawanie się w trudne do wyczyszczenia miejsca. W rezultacie usunięcie pestek malin lub truskawek czy nasion siemienia lnianego jest sporym wyzwaniem, a ich utknięcie w pobliżu dziąsła może spowodować dyskomfort, podrażnienie delikatnej tkanki, a nawet stan zapalny. Za to spożywanie w nadmiarze cukrów prostych najpewniej doprowadzi do tego, że będziemy musieli zmierzyć się z próchnicą. Jest to o tyle problematyczne, że leczenie próchnicy w przypadku osób noszących stały aparat ortodontyczny nie jest najprostsze.

Wytrwałość w dążeniu do celu

Postępowanie zgodnie z zaleceniami specjalisty jest kluczowe podczas leczenia wad zgryzu z wykorzystaniem stałego aparatu ortodontycznego. Wymaga zaangażowania Pacjenta nie tylko ze względu na konieczność przestrzegania ścisłych zasad higieny, ale też z uwagi na konieczność zmiany przyzwyczajeń żywieniowych. Na początku terapii może być to niekomfortowe, jednak świadomość, że niedogodności są tylko czasowe i stanowią środek do celu, powinna w tym przypadku zachęcać do wytrwałości.